Hindi Translationदौड़ने में अशक्त मृग जैसे श्वान को माँस देता है,
वैसे न भक्त को देना चाहिए न जंगम को लेना चाहिए ।
बडे लोग नर माँस का भक्षण करते हैं?
तन, मन के उत्साह से भक्ति करनी चाहिए ,
जंगम को करा लेनी चाहिए, कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation The pious must not give
Nor Jaṅgama receive
Even as the deer that cannot run
Gives of its flesh to the hound...
Do the Great Ones eat human flesh?
Devotion must be given,
Jaṅgama must receive it too
With overfolwing body and mind,
O Kūḍala Saṅgama Lord!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஓடலாகாவிலங்கு நாய்க்கு ஊனினை ஈவது போல
பக்தன் செய்யலாகாது, மெய்யடியான் கொள்ளலாகாது
சான்றோர் நரஊனினை உண்பரோ?
உடல் நிறைந்து, மனம் நிறைந்து பக்தன் செயல் வேண்டும்.
செய்வித்துக் கொளல் வேண்டும் மெய்யடியான்
கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಜಂಗಮರು ಭಕ್ತರ ಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ಸದಾಕಾಲ ಸಂಚರಿಸುತ್ತ, ಆ ಭಕ್ತರು ಕೊಟ್ಟ ಧನವನ್ನು ಅದೇ ಭಕ್ತರ ಸಾಮೂಹಿಕ ಯೋಜನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸುವರಾಗಿ-ಅವರಿಗೆ ಭಕ್ತರು ತನು ಉಕ್ಕಿ ಮನ ಉಕ್ಕಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಬಲಾತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ಲಕ್ಷಣವಲ್ಲ. ಜಂಗಮರಾದರೂ ಜಂಗಮದಾಸೋಹದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರನ್ನು ಹಿಂಸಿಸಬಾರದು.
ನಾಯಿ ಮೃಗವೊಂದನ್ನು ಆಟ್ಟಿಬರುವುದು-ಓಡುವಷ್ಟೂ ಓಡಿ-ಇನ್ನು ಓಡಲಾರೆನೆಂದಾಗ ಆ ಮೃಗ ಆ ನಾಯಿ ಬಾಯಿಗೆ ಮಾಂಸವಾಗುವುದು. ಅಲ್ಲಿಗೆ ವ್ಯವಹಾರ ಮುಗಿಯಿತು. ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಮೃಗ ಕೊಡುವುದೆಂಬ, ನಾಯಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದೆಂಬ ಮಾತೇ ಇಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ಬಲವೇ ಧರ್ಮ !
ಈ ಮಾನವಜೀವನದಲ್ಲೇನು ಧರ್ಮ ? ಹೃದಯವಂತಿಕೆಯಲ್ಲವೆ ? ನಾಯಿ ಮೃಗಮಾಂಸವನ್ನು ತಿಂದಂತೆ ಶಿವಸ್ವರೂಪಿಯೆನಿಸುವ ಜಂಗಮ ಭಕ್ತರನ್ನು ಹಿಂಸಿಸಿ ನರಭಕ್ಷಕನಾಗಬಾರದು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.