ಮನೆ ನೋಡಾ, ಬಡವರು: ಮನ ನೋಡಾ, ಘನ;
ಸೋಂಕಿನಲ್ಲಿ ಸುಖಿ: ಸರ್ವಾಂಗ ಕಲಿಗಳು.
ಪಸಾರಕ್ಕನುವಿಲ್ಲ: ಬಂದ ತತ್ ಕಾಲಕ್ಕುಂಟು;
ಕೂಡಲಸಂಗನ ಶರಣರು ಸ್ವತಂತ್ರಧೀರರು!
Art
Manuscript
Music Courtesy:Provided to YouTube by Mars Inc Manenoda Badavaru · Ambayya Nuli Vachana Sambrama ℗ Akash Audio Released on: 2022-05-21
Video
TransliterationMane nōḍā, baḍavaru: Mana nōḍā, ghana;
sōṅkinalli sukhi: Sarvāṅga kaligaḷu.
Pasārakkanuvilla: Banda tat kālakkuṇṭu;
kūḍalasaṅgana śaraṇaru svatantradhīraru!
Hindi Translationघर देखें, तो निर्धन हैं
मन देखें, तो महान
स्पर्श सुखी हैं
सर्वांग शूर हैं
संग्रह की सुविधा नहीं
तत्काल के लिए है,
कूडलसंग के शरण स्वतंत्र धीर हैं।
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Look at their hearth, they're poor indeed:
Look at their heart, they're great.
Their simple touch is bliss;
They're brave from top to toe;
There's nothing they can spare,
But only for the hour that comes:
Kūḍala Saṅga's Śaraṇās
Are brave and free!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil TranslationTranslated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationఇల్లు చూడ బడుగు నుల్లము గన ఘనం
బంటిన సుఖి సర్వాంగముల బల్లిదులు
ప్రచారమునకనువు లేదు
వచ్చు వేళకు సర్వము సిద్ధమై యుండు
సంగని శరణులు స్వతంత్ర ధీరులయ్యా
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಭಕ್ತನ ಭಕ್ತಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಶರಣರು
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಕಲಿ = ; ಘನ = ; ಧೀರ = ; ಪಸಾರ = ; ಸೋಂಕು = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಶಿವಶರಣರು ನೆರಿಕೇ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಹುಲ್ಲುಗುಡಿಸಿಲಲ್ಲೇ ವಾಸಮಾಡುತ್ತಿರಬಹುದು-ಆ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನಿರ್ಧನಿಕರಂತೆ ಕಂಡರೂ ಅವರು ಅತ್ಮೈಶ್ವರ್ಯಸಂಪನ್ನರು: ತಮಗೆ ಸಂಪತ್ತಾಗಬೇಕೆಂದು ಎಂದಿಗೂ ಯಾರನ್ನೂ ಆಶ್ರಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಅವರ ಮನಸ್ಸು ಮೃದು-ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಮುಟ್ಟಿದರೆ ಪುಳಕಗೊಳ್ಳುವರು-ಅದರೆ ತಮ್ಮ ಅಭಿಮಾನಕ್ಕೆ ಚ್ಯುತಿ ಬಂತೆಂದರೆ ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ನಿರ್ಭೀತಿಯಿಂದ ಹೋರಾಡುವರು. ಆ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಬಲಗೈ ಕತ್ತರಿಸಿ ಬಿದ್ದರೆ ಎಡಗೈಯಿಂದ, ಎರಡೂ ಕೈ ಕತ್ತರಿಸಿ ಬಿದ್ದರೆ ಕಾಲಿಂದ, ತಮ್ಮೆಲ್ಲ ವೀರಾವೇಶದಿಂದ ಹೋರಾಡುವರು-ತಲೆ ಕತ್ತರಿಸಿಬಿದ್ದರೆ-ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಜಯವಾಗಲೆಂದು ಶಿವನಿಗೆ ಪ್ರಾಣಾರ್ಪಣ ಮಾಡುವರು, ಆದರೆ ತಮ್ಮ ಜೀವನ ಮೌಲ್ಯಗಳಿಗೆ ತಿಲಾಂಜಲಿ ಕೊಟ್ಟು ದುಷ್ಟರಿಗೆ ಶರಣಾಗತರಾಗಿ ಬದುಕು ಸಾಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂಥ ಕಡುಗಲಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಾಡುವಷ್ಟು ಐಶ್ವರ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೇನು-ಮನೆಗೆ ಬಂದ ಅತಿಥಿಗಳಿಗೆ ಸಮಯೋಚಿತವಾಗಿ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಸತ್ಕಾರವನ್ನು ಮಾಡುವುದಕ್ಕುಂಟು. ಈ ವಿಧವಾದ ಸೇವಾ ಜಿವನಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಶರಣರು ಕುತ್ಸಿತರನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸದೆ.ತಮ್ಮ ಬಡತನವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ವೀರದಿಂದ ಮತ್ತು ದಾನಗುಣದಿಂದ ನಮಗೆ ಪೂಜ್ಯರಾಗಿರುವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.