Hindi Translationमेरे करतल में सुरसुरी है, नेत्रों में स्पंदन है,
आयेंगे पुरातन पुरुष मेरे घर,
आयेंगे शरण जन मेरे घर,
स्वप्न में दृष्ट जंगम सचमुच आ जाय,
तो शिवार्चन कराऊँगा तव समक्ष कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation My palm is itching and my eyes are throbbing:
Surely the Pionners
Are coming to my house!
The Śaraṇās are coming to my house;
Now that the dream I dreamed
Is realised
And Jaṅgama is coming to my house,
I will arrange he worship Śiva
Before Thee, Lord
Kūḍala Saṅgama.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil TranslationTranslated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationఅరచేయి నసమయ్యె అదరుచుండె కన్నులు
వత్తురయ్యా పురాతనులు నా యింటికి
వత్తురయ్యా శరణులు నా యింటికి
కన్నకల నిజమై జంగముడిరటికి రాగ
శివార్చనము సేయింతు; నీ ముందు
కూడల సంగమదేవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಜಂಗಮರು ಶಿವಶರಣರನ್ನು ಕೂಡಿಕೊಂಡು ಮನೆಗೆ ಬಂದಂತೆ ಬಸವಣ್ಣನವರಿಗೆ ಕನಸು ಬಿದ್ದಿದೆ. ಆ ಕನಸು ದಿಟವಾದರೆ ಸಾಕೆಂದು ಬೆಳಗಾಗುತ್ತಲೇ ಸಡಗರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಸಮಯಕ್ಕೇ ಶುಭಸೂಚನೆಯಾಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರಿಗೆ ಅಂಗೈ ನವೆಯಾಗುತ್ತದೆ, ಕಣ್ಣು ಅದರುತ್ತದೆ. ಮನೆಗೆ ಜಂಗಮರು ಶರಣರೊಡಗೂಡಿ ಬಂದೇ ಬರುವರೆಂಬ ವಿಶ್ವಾಸ ಬಲವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ ಹಬ್ಬದ ಸಜ್ಜು ಸಂಭ್ರಮಗಳ ನಡುವೆಯೇ-“ಬಾರದೇ ಹೋದರೆ ಗತಿ”ಯೇನೆಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಅಳುಕುತ್ತ-ಬಂದೇ ಬರುವರೆಂದು ಮರಳಿ ಭರವಸೆಗೊಳ್ಳುತ್ತ-ಬಂದರೆ ಅವರಿಗೆಲ್ಲ ಶಿವಪೂಜೆ ಮಾಡಿಸುವೆನೆಂದು ತುದಿಬೆರಳ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿರುವರು. (ತಿನ್ : ನವೆಯಾಗು, ತಿನ್-ತಿಂದಪುದು>ತಿಂದಹುದು : ನವೆಯಾಗುವುದು. ಕೆತ್ತು : ಅದಿರು, ಕಂಪಿಸು. ಬಂದಪ್ಪರ್>ಬಂದಹರು : ಬರುವರು.) ಬಸವಣ್ಣನವರು ಕಂಡ ಈ ಕನಸು ಅವರ ಸ್ವಭಾವಕ್ಕೆ ಸದೃಶ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.