Hindi Translationआराधना से अमृत फलेगा;
विरोध से विष फलेगा ।
अतः लिंग-जंगम से ड़रना ही चाहिए ।
स्थावर-जंगम को एक मानने से
कूडलसंग से शरणसन्निहित होंगे ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Whenever you worship, nectar grows,
And poison when you offend?
So, you should fear Liṅga-Jaṅgama
If once you realise
The Static and the Jaṅgama are one
Lord Kūḍala Saṅgama is in you!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஆராதனை செய்யின் அமுத விளைச்சல்
எதிராக இருப்பின் நஞ்சின் விளைச்சல்
எனவே, ஜங்கமத்திற்கு அஞ்ச வேண்டும்
ஸ்தாவர ஜங்கமம் ஒன்றுதான் என அறியின்
கூடல சங்கமதேவன் அடியாருடன் உறைவன் ஐயனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಜಂಗಮಾರಾಧನೆಯ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದರೆ ಅಮೃತವನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ-ಬದುಕುತ್ತಾರೆ. ಜಂಗಮ ದ್ವೇಷದ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದರೆ ವಿಷವನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ-ಸಾಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪರಿಣಾಮದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಜಂಗಮಕ್ಕೆ ಅಂಜಬೇಕು. (ಮರದಡಿಯಲ್ಲಿ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ) ಕೈಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಸ್ಥಾವರಲಿಂಗಕ್ಕೂ ನಮ್ಮ ನಡುವೆಯೇ ನಡೆದಾಡುವ ಜಂಗಮ(ಲಿಂಗ)ಕ್ಕೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನೂ ಇಲ್ಲ ಎಂದರಿತು ಆ ಲಿಂಗಕ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಈ ಜಂಗಮಕ್ಕೂ ಮಾಡಿದರೆ-ಶಿವನು ಭಕ್ತರ ಬಳಿಬಳಿಯೇ ಇದ್ದು ಅವರ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನೆಲ್ಲಾ ನಿರ್ವಹಿಸುವನು.
ಜಂಗಮವನ್ನು “ವಿರೋಧಿಸಿದರೆ ವಿಷದ ಬೆಳಸು” ಎಂಬ ಮಾತು ಬಹಳ ಗಮನಾರ್ಹ. ಅದು ಬಸವಣ್ಣನವರ ಸಮಾಜವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಜಂಗಮದ ಪ್ರಶ್ನಾತೀತವಾದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ-ಮತ್ತು ಜಂಗಮದ ದಿವ್ಯ ನಿಲುವನ್ನೂ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ-ಆರಾಧನೆಯ ಮಾಡಿದರೆ ಅಮೃತದ ಬೆಳಸು ಎಂಬ ಮಾತು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.