ಭಕ್ತಿ ಸುಭಾಷೆಯ ನುಡಿಯ ನುಡಿವೆ, ನುಡಿದಂತೆ ನಡೆವೆ,
ನಡೆಯೊಳಗೆ ನುಡಿಯ ಪೂರೈಸುವೆ-
ಮೇಲೆ ತೂಗುವ ತ್ರಾಸು ಕಟ್ಟಳೆ ನಿಮ್ಮ ಕೈಯಲ್ಲಿ;
ಒಂದು ಜವೆ ಕೊರತೆಯಾದರೆ
ಎನ್ನನದ್ದಿ ನೀನೆದ್ದು ಹೋಗು,
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ.
Art
Manuscript
Music Courtesy:Vachana Gaanamruta ℗ 2021 Pebble Productions Released on: 2017-11-09 Music Publisher: Pebble Productions Composer: Revayyaa Vasthramatha
Hindi Translationभक्ति सुभाषित उक्ति कहूँगा
कथनानुसार आचरण करुँगा
आचरण में वचन का पालन करुँगा
तुला और तुला-नियम तुम्हारे हाथ में है
जौ भर कम हो तो मुझे डुबोकर
चले जाओ कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation I speak the words of pious speech,
I act even as I talk,
I live up to my word in deed:
In your hand are also
The balance and weights:
Should I give underweight
By even a barley-grain,
You'll drown me and arise and go,
O Kūḍala Saṅgama Lord!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationபக்தியைக் குறித்து உயர்ந்த கருத்துக்களைக்
கூறுவேன், கூறியபடி ஒழுகுவேன்
சொல்லும், செயலும் ஒருமித்திருக்கும்
மேலே கட்டியுள்ள துலாக்கோல் உம்
கையிலுள்ளது, கூந்தலின் இழை அளவு
குறையுமெனின் என்னை நீ அழுத்தி
அகல்வாய், கூடலசங்கமதேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಬಸವಣ್ಣನವರು ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಿಷ್ಠುರವಾದ ಕಾರ್ಯಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಅದರಂತೆ ಶತಾಯುಗತಾಯು ನಡೆಯುವಂತೆಯೂ-ನಡೆಯದಿದ್ದರೆ ತಮ್ಮನ್ನು ದೇವರು ತಿರಸ್ಕರಿಸಬೇಕೆಂದೂ-ಆ ದೇವರ ಮುಂದೆಯೇ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವರು :
ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಕುರಿತು ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು ನುಡಿಯುತ್ತೇನೆ-ನುಡಿದಂತೆ ನಡೆದು ಆ ನಡೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ನುಡಿದಿದ್ದನ್ನೆಲ್ಲ ನೆರವೇರಿಸುತ್ತೇನೆ. ಶಿವನೇ, ತಕ್ಕಡಿ ಮತ್ತು ತೂಕದ ಬಟ್ಟು ಎರಡೂ ನಿನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ-ನನ್ನ ಮಾತೆಷ್ಟು ಕೃತಿಯೆಷ್ಟು ಎಂದು ತೂಗಿ ನೋಡು. ನಾನು ಮಾಡಿದ ಕೃತಿ ಆಡಿದ ಮಾತಿಗಿಂತ ಒಂದು ಚೂರು ಕಡಿಮೆಯಾದರೂ ನನ್ನನ್ನು ಈ ಸಂಸಾರಸಾಗರದ ನಡುನೀರಲ್ಲೇ ಮುಳುಗಿಸಿಬಿಟ್ಟು ನೀನು ಹೋರಟುಹೋಗು-ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಬಸವಣ್ಣನವರು.
ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯವೆಂದರೆ-ಬಸವಣ್ಣನವರು ಧರ್ಮಕ್ಕನುಸಾರವಾಗಿ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು-ಅದಕ್ಕನುಸಾರವಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕಾದ್ದನ್ನು ನಿಷ್ಕೃಷ್ಟವಾಗಿ ಮಾಡಿ ಮುಗಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಈ ವಾಕ್-ಕಾರ್ಯ ಸಮಗಮನ ಸೂತ್ರವನ್ನು ನಿತ್ಯಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯಾಗಿ ಕೈಕೊಂಡಿದ್ದರು.
ನುಡಿದರೆ ಮುತ್ತಿನಹಾರದಂತಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಅವರ 805ನೇ ವಚನವನ್ನು ನೋಡಿ. ಭಕ್ತಿ ಸಂಭಾಷಣೆ : ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಕುರಿತ ಸಲ್ಲಾಪ. ತ್ರಾಸುಕಟ್ಟಳೆ ; ತಕ್ಕಡಿ ಮತ್ತು ತೂಕದ ಕಲ್ಲು. ಜವೆ<ಯವೆ : ಗೋಧಿಯ ಕಾಳು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.