Hindi Translationआचारशील भक्त की देह कदली सी होनी चाहिए;
क्रमशः परते हटाकर देखने पर
भीतर कुछ सार नहीं होना चाहिए।
स्वजनों ने ऊपर को फल बीज सहित निगले
मुझे आगे कोई भय नहीं है, कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation The body of an active devotee
Must be even as the trunk
Of a plantain-tree:
When, peel by peel, you strip
Its outer tegument,
There must not be a core behind...
Our own have swallowed
The excellent fruit,
Along with the seed itself.
Mark you, Kūḍala Saṅgama Lord,
No more a birth for me!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationசெய்யும் பக்தனின் உடல் வாழைத்தண்டைப்
போல இருத்தல் வேண்டும். மெல்லமெல்ல
பட்டையை விலக்கிக் காணின் வன்மையாக இருக்கலாகாது
மேலே வந்த பழத்தை நம்மவர் விதையுடன்
விழுங்கினர். எனக்கு இனி எந்தப் பிறவியும்
இல்லை காணாய், கூடல சங்கமதேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationకొలచు భకుని కాయము
అరటి కంభముగా నుండవలె;
పొరలెత్తి చూచిన సెగ తగలరాదు;
పై పండ్ల ను మా వారు గింజలతో మ్రింగెదరు;
జన్మ లేదురా యిట పై సంగమదేవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಭಕ್ತನ ಐಕ್ಯಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಭಕ್ತ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಕಾಯ = ; ಕೆಚ್ಚು = ; ಹೊರೆ = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಭಕ್ತಿವ್ರತವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡ ಭಕ್ತನ ನಿರಹಂಕಾರಸ್ಥಿತಿಯನ್ನೂ ಅದರ ಪರಿಣಾಮವನ್ನೂ ಬಾಳೆಯ ದಿಂಡಿನ ಮತ್ತು ಹಣ್ಣಿನ ನಿದರ್ಶನದಿಂದ ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಾಳೆಯ ದಿಂಡಿನಲ್ಲಿ ಪೊರೆಯಾದ ಮೇಲೆ ಪೊರೆಯನ್ನು ಸುಲಿದು ನೋಡಿದರೆ ಒಳಗೆ ಕೆಚ್ಚಿನ ಗಡುಸುಭಾಗವೇ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೇ ಸೇವಾ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತನ ತನುಮನಧನವನ್ನು ಶರಣರು ಸುಲಿದು ನೋಡಿದರೆ ನಾನು ಮಾಡಿದೆನೆಂಬ ಅಹಂಕಾರ ಅಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸ್ತರದಲ್ಲೂ ಕಾಣಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಆ ಭಕ್ತನ ಸೇವಾವಿಸ್ತಾರವೆಲ್ಲ ವಿನಯದಿಂದ ಅರ್ಪಣಭಾವದಿಂದ ಕೃತಕೃತ್ಯತೆಯಿಂದ ನಿರಂಜನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಂಥ ಭಕ್ತನಿಗೆ ಮರುಜನ್ಮವಿಲ್ಲದೆ ಶಿವನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರಸೇಸೆಯಾಗುವುದು-ಇದನ್ನು ಕುರಿತೇ-“ಮೇಲಾದ ಫಲವ ನಮ್ಮವರು ಬೀಜಸಹಿತ ನುಂಗಿದರು” ಎಂದಿರುವರು ಬಸವಣ್ಣನವರು.
ಕೆಚ್ಚಿಲ್ಲದ ಬಾಳೆಗೆ ಬೀಜವಿಲ್ಲದ ಫಲವೆಂಬ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯು ನಿಷ್ಕಾಮಕರ್ಮ(ದಾಸೋಹ)ದ ಮಹಂತಿಕೆಯನ್ನು ಭಗವದ್ಗೀತೆಗಿಂತಲೂ ಶುಭ್ರಶ್ಯಾಮಲವಾಗಿ ಹಸಿರುಹೊಂಬಣ್ಣವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಉಜ್ವಲವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ-ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.