Hindi Translationजाति के सहारे सूतक खोजते हो,
ज्योति के सहारे तम खोजते हो,
यह क्यों पागल मानव?
जाति में बड़े मानते हो ।
शत कोटी विप्रों के रहने से भी क्या लाभ?
वचनानुसार ‘भक्त ही शिखामणि’ है
मम कूडलसंगमेश के शरणों की चरण स्पर्श मणि पर
विश्वास रखो, नष्ट मत होओ मानव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Clinging to caste, you seek impurities:
You look for darkness, while you cling to light
Why you, you silly man!
You claim to be superior by your caste:
Is there any benefit
By a hundred billion priests?
The saying goes, "The devotee
Is the crest-jewel" Do but believe
In the transmuting feet
Of our Kūḍala Saṅga's Śaraṇās
and save yourself from ruin,man!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationசாதியைப் பற்றிக் கொண்டு, தீட்டைத் தேடுவாய்
விளக்கைப் பிடித்துக் கொண்டு, இருளைத் தேடுவாய்
இது எதற்கோ மருளடைந்த மனிதனே
மேல்சாதி எனக்கூறுவாய் எண்ணற்ற
வேதியரிருந்து பயன் என்ன?
“பக்தனே மேலானவன்” என்று ஒரு கூற்று உள்ளது.
நம் கூடல சங்கனின் அடியாரின் திருவடி எனும்
பரிசிவேதியை நம்புவாய் மனிதனே கெடாய்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationజాతిని బట్టి సూతకము తరతువే;
జ్యోతిని బట్టి చీకటి చూతువే!
ఇదియేటికో పిచ్చివాడా; జాతిచే నధికుడెట్లయ్యె!
శతకోటి విప్రులున్న ఫలమేమి? భక్తుడే శ్రేష్ఠుడనె వచనము
మా శరణుల చరణము స్పర్శవేదియని నమ్ముమా
నమ్మక చెడిపోకురా మానవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಶಿವಧರ್ಮವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಶಿವಭಕ್ತನಾದಮೇಲೆ-ಯಾವನಾಗಲಿ ಅವನು ಕುಲಜನಾದ. ಹೀಗೆ ಶಿವಕುಲದವನಾದ ಮೇಲೂ ಶಿವಭಕ್ತರು ಪರಸ್ಪರ ಗತಕಾಲದ ಜಾತಿಭೇದಗಳನ್ನು ಕೆದಕಿನೋಡಿ-ಇವನು ಅಂಬಿಗ, ಇವನು ಕ್ಷೌರಿಕ ಎಂದು ಮುಂತಾಗಿ ಜಾತಿಸೂತಕವನ್ನು ಆಚರಿಸುವುದು ಮೂಢತನ. ದೀಪವನ್ನು ಹಿಡಿದ ಮೇಲೆ ಸುತ್ತೆಲ್ಲೂ ಕತ್ತಲೆ ನಿಲ್ಲದಂತೆ-ಶಿವದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಜಾತಿಸೂತಕವೆಂಬುದಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಶಿವಭಕ್ತರಾದವರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರೇ ಆಗಿದ್ದರೂ-ತಾವು ಶಿವಭಕ್ತರ ಸಮೂಹದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕರೆಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲಾಗದು. ಮತ್ತು ಶಿವಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವನೊಬ್ಬ ಹಿಂದುಳಿದ ಜಾತಿಯಿಂದ ಬಂದವನೇ ಆಗಿರಲಿ-ಅವನು ಆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೆ ಕಡಿಮೆಯೇನಲ್ಲ-ಆಧಿಕನೆಂದರೂ ತಡೆದೀತು.
ಶಿವಭಕ್ತನ ಪಾದ ಸೋಕಿದ್ದೆಲ್ಲಾ ತನ್ನ ಅವಲೋಹತೆಯನ್ನು ನೀಗಿಕೊಂಡು ಚಿನ್ನವಾಗಿ ಕಾಂತಿಮಯವೂ ಅನರ್ಘ್ಯವೂ ಆಗುವುದು-ಅವನ ಉದಾತ್ತ ಆಲೋಚನೆ ಮತ್ತು ಸರ್ವಸಮಾನತೆಯ ಧೋರಣೆ ಅಷ್ಟು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿರುವುದೆಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಶಿವಧರ್ಮಸೋದರರಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನಮಾಡುತ್ತಿರುವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.