Hindi Translationकर्तार की पूजा कर कुत्सित देवों को प्रणाम करनेवाले
गधी और घोडे से उत्पन्न टट्टू के समान हैं।
उन्हें भक्त कैसे कहूँ? भृत्य कैसे कहूँ? शरण कैसे कहूँ?
दुरंगी धूर्तों को कूडलसंगमदेव नहीं चाहते ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation They who, having adored
The Maker of all things, will bow
To petty gods, are like the mule
Begotten of a horse and ass!
Shall I call them
Devotees, servants, Śaraṇās?
Lord Kūḍala Saṅgama dislikes
The worldlings with the double face!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஉடையனை வணங்கி, கீழ் தெய்வத்தை ஏற்பவன்
கழுதை குதிரைக்குப் பிறந்த கோவேறு கழுதையாம்
பக்தன், தொண்டன், சரணன் என எங்ஙனம் அவரைக் கூறுவேன்?
இரண்டுள்ள வாழ்வுமுறையை
மெச்சுவதில்லை கூடல சங்கமதேவன்
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationకర్తను పూజించి కల్ల దేవుళ్ళకు మ్రొక్కి
గాడిద గుఱ్ఱములకు పుట్టు వేసరముల
భక్తులను టెట్లు? భృత్యులను టెట్లు?
శరణులను టెట్లు? రెండు గల ప్రాపంచకుల కర్తను పూజించి కల్ల దేవుళ్ళకు మ్రొక్కి
గాడిద గుఱ్ఱములకు పుట్టు వేసరముల
భక్తులను టెట్లు? భృత్యులను టెట్లు?
శరణులను టెట్లు? రెండు గల ప్రాపంచకుల
వంచకుల మెచ్చడయ్యా మా సంగమదేవుడు:
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವೀರಶೈವಧರ್ಮದಲ್ಲೇ ಪ್ರಚಲಿತವಿದ್ದ ಅನೇಕ ದೇವತೋಪಾಸನೆಯನ್ನು ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಖಂಡಿಸುತ್ತಿರುವರು ಬಸವಣ್ಣನವರು. ಈ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಬರುವ ಮುನ್ನ ತಾವು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದ ದೈವಗಳನ್ನೂ ಶಿವನೊಡನೆ ಒಂದುಗೂಡಿಸಿ ಪೂಜಿಸುವುದು ಅಸಂಗತವೆಂಬುದು ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಏಕೆಂದರೆ ಕಿರುಕುಳ ದೈವಗಳ ಪೂಜೆ ಲಾಭಲೋಭಗಳಿಗಾಗಿ ನೆರವೇರುವುದಾದರೆ ಶಿವಪೂಜೆಯು ಜೀವನಲ್ಲಿ ಶಿವಾಂಶವನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ.
ಲಿಂಗಧಾರಿಯಾಗಿ-ಅನ್ಯದೈವಗಳ ಪೂಜೆಯನ್ನೂ ಯಾವನಾದರೊಬ್ಬನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವನೆಂದರೆ-ಅವನನ್ನು ಕಂಡು ಬಸವಣ್ಣನವರಿಗೆ ಹೇಸರಕತ್ತೆಯನ್ನು ಕಂಡಷ್ಟು ಉಪಹಾಸ. ಆ ಹೇಸರ ಅತ್ತ ಅಗಸನ ಕತ್ತೆಯೂ ಅಲ್ಲ. ಇತ್ತ ವೀರನ ಕುದುರೆಯೂ ಅಲ್ಲ.
ಬಸವಣ್ಣನವರು ಬೋಧಿಸಿದ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಒಬ್ಬ ದೇವರು, ಒಂದು ಕುಲ, ಒಂದು ಮನಸ್ಸು-ಕೇವಲಸುಖವೇ ಅದರ ಲಕ್ಷಣ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.