Hindi Translationखंजन को नीड़, मर्कटमुख को ग्रास-,
गुडिया के विवाह, चमगीदड के भोज की भाँति है,
जुआरी की बात, बाजारू बाँक की बानक श्रृंगार,
तवे पर बीज बिखेरने की भाँति है,
शिव का आदिअंत्य नहीं जाननेवाले की भक्ति
सुख – शोधनार्थ औषध लेने की भाँति है,
कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Look you, it’s like the nest of a bottle-bird,
The morsel in a monkey’s maw,
The marriage of a doll,
The feeding habits of a bat,
A gambler’s word,
The pious daubings of a street singer
A seed thrown in an earthen pan!
The piety of one who does not know
The alpha and the omega of Śiva
Is like the elixir that one takes
In quest of happiness,
O KudalaSangama Lord !
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationகீச்சான் எனும் பறவையின் கூடு
குரங்கின் தாடைப்பை, பொம்மைக்
கல்யாணம், விருந்தனையதாம்
சூதாடுவோனின் சொல்லும், வீதியில்
குண்டரின் ஆரவாரம், ஓட்டினுள்ளே விதையை
விதைப்பதனையதாம் காணீர், சிவனின்
இயல்பை அறியாதவன் பக்தி, இன்பமெய்த
ஊக்க மருந்தைக் கொள்வதனையதாம்
கூடல சங்கமதேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationగిజగాని గూడు; కోతి దొడల సంచి; బొమ్మ పెండ్లి;
గబ్బిలము గూడు; జూదరి మాట; నడివీధి
దేవర కల్లు సొగసు; పెంచుపై నారు పోసినట్లే కదరా!
శివుని తుది మొదలు తెలియనివారి భక్తి
సుఖోదయమునకు మందు కొనిన బ్లేనయ్యా! సంగయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗೀಜಗನಗೂಡೆಂಬುದು ಮನೆಮಠ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ. ಆಹಾರ ಗಿಡಿದ ಕೋತಿಯ ದವಡೆಯ ಚೀಲವೆಂಬುದು ಧನಸಂಗ್ರಹಚಟಕ್ಕೆ, ಬಾದುಮ(-ಬಾದಬ್ಬೆ)ದೇವತೆಗಳ ಮದುವೆಯೆಂಬುದು ಕಾಮಕ್ಕೆ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಈ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೆಲ್ಲಾ ಶಿವಾರ್ಪಿತವಾಗದೆ ಸ್ವಾರ್ಥಪರ್ಯವಸಾನವಾಗಿ –ತಿಂದುದನ್ನು ಮಲವಾಗಿ ಬಾಯಲ್ಲೇ ಕಕ್ಕುವ ಬಾವುಲಹಕ್ಕಿಯ ಹೇಸಿಗೆಯಂತೆ ಅಸಹ್ಯಕರ. ಮತ್ತು ಆ ಶಿಶ್ನೋದರ ಪರಾಯಣರಾದವರ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಮಾತುಗಳೆಲ್ಲಾ ಜೂಜುಗಾರನ ಮಾತಿನಂತೆ ಕೇವಲ ಶಬ್ದಾಡಂಬರ, ಮತ್ತು ಅವರ ವೇಷ ಪ್ರಸಾಧನವೆಲ್ಲಾ ಬೀದಿಯ ಕಾಮಣ್ಣನ ಸೊಬಗಿನಂತೆ ಕೇವಲ ರೂಪಾಡಂಬರ. ಇಂಥ ಜೀವನ ಇಹದಲ್ಲಾಗಲಿ ಪರದಲ್ಲಾಗಲಿ ನಿಲ್ಲದು ನಿಲುಕದು –ಮಡಕೆಯ ಮುಚ್ಚಳದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿದ ಅಗೆಯಂತೆ ಬೇರೂ ಬಿಡದೆ ಹಣ್ಣೂ ಕೊಡದೆ ವ್ಯರ್ಥವಾಗುವುದು, ಮಾನವನ ಕಾರ್ಯಕಲಾಪ ಸಾರ್ಥಕವಾಗುವುದು ಶಿವಜ್ಞಾನಸಹಿತವಾದಾಗ ಮಾತ್ರ. ಶಿವಜ್ಞಾನವಿಲ್ಲದೆ ವಿಜೃಂಭಿಸುವ ಭಕ್ತನು ಹಾಸ್ಯಾಸ್ಪದ-ಗಂಡಸುತನವಿಲ್ಲದವನು ಏನೇ ಮದನಮಸ್ತಿ ಮದ್ದನ್ನು ಮೆದ್ದರೂ ಹಾಸ್ಯಾಸ್ಪದವಾಗುವಂತೆ.ಭಕ್ತನಿಗೆ ಶಿವಭಕ್ತಿಯೆಂಬುದು ಗಂಡಸಿಗೆ ಗಂಡು ತನದಂತೆ, ಹೆಂಗಸಿಗೆ ಹೆಣ್ಣುತನದಂತೆ !
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.