Hindi Translationन्यायनिष्ठुर, दाक्षिण्य पर मैं नहीं हूँ,
लोक-विरोधि शरण किसी से नहीं डरता,
क्योंकि वह कूडलसंगमदेव के
राजतेज में रहता है ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Like adamant in defence of right,
I am not one for deference.
Having renounced the world, the Śaraṇa
Is not afraid of anyone, because
He dwells within the sovereign light
Of Lord Kūḍala saṅgama
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationநியாயத்தை மீறி இரக்கத்திற்குக் கட்டுண்டவன் நானல்ல
உலகியலிற்கு எதிரானவன், சரணன்
எவருக்கும் அஞ்சு வோனன்று
கூடல சங்கமதேவனின் பேரொளிப்பிழம்பில் உள்ளதால் ஐயனே
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationన్యాయ నిష్ఠుడ దాక్షిణ్య పరుడనేగాను;
లోక విరోధి శరణుడెవ్వరికీ వెఱువడు;
అతడు సంగమ దేవుని రాజ తేజస్విjైు యుండునయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu Translationمیں نہ گھبراؤں گا انصاف رسانی میں کبھی
چاہےدُنیا کا ہراک شخص مخالف ہوجائے
میں شرن ہوں، مرے سینے میں نہیں خوف وخطر
کوڈلا سنگما دیوا یہ خوشی ہےمجھ کو
میںترے حُسن ترے نورکا اک حصّہ ہوں
Translated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಮಾಹೇಶ್ವರನ ಶರಣಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ನಿರ್ಭೀತಿ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಾಕ್ಷಿಣ್ಯಪರನೆಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಹೌದಣ್ಣ. ಅಲ್ಲದುದನ್ನು ಅಲ್ಲವೆನ್ನಲೂ ಹೆದರುವ ಹೌದಣ್ಣ. ನ್ಯಾಯನಿಷ್ಠುರಿ ಹಾಗಲ್ಲ-ರಾಗವಾಗಲಿ ದ್ವೇಷವಾಗಲಿ ಇಲ್ಲದೆ-ಸ್ವಜನಪಕ್ಷಪಾತವಿಲ್ಲದೆ ಅನ್ಯರ ಮೇಲೆ ಹಗೆಯಿಲ್ಲದೆ ನ್ಯಾಯನಿಯಮಗಳಿಗೇ ಬದ್ಧನಾಗಿರುವನು. ಈ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ನ್ಯಾಯನಿಷ್ಠುರಿ–ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯಪರರಲ್ಲ.
ಅವರು ದ್ರವಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ಕರೆಯಂತೆ ಕರಗುವ, ಕತ್ತರಿಸುವಲ್ಲಿ ವಜ್ರದಂತೆ ಗಡುಸಾಗುವ ಅಪೂರ್ವಜನ, ತಮ್ಮನ್ನು ತಮ್ಮ ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯ ನ್ಯಾಯನಿಷ್ಠುರ ಸದ್ಗುಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಲೋಕವಿರೋಧಿ ಎಂದು ಯಾರಾದರೂ ಅಪಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದರೆ ತಾವು ಅದಕ್ಕೆ ಹೆದರುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ತಮ್ಮ ನಿಲುವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವರು,
ಶರಣನು ಶಿವನಿಗೆ ಶರಣಾಗತನಾದವನಾಗಿ–ಅವನಿಗೆ ಆ ಶಿವನೇ ಸ್ವಾಮಿ, ಆ ಸ್ವಾಮಿಯ ಅಜ್ಞಾನುಸಾರವೇ ಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವನು. ಈ ಸೇವಾಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಿಂದನೆ ಆಪಾದನೆಗಳು ಬಂದರೂ ಎದೆಗುಂದನು. ಶಿವರಾಜಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿರತನಾಗಿರುವ ಶಿವರಾಜಪುರುಷನಿಗೆ ಯಾರದೇನು ಭಯ ?
ಬಸವಣ್ಣನವರು–ಎನಗಿಂತ ಕಿರಿಯರಿಲ್ಲವೆಂದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಅವರ ಪ್ರತಿರೂಪವನ್ನು ಮೇಣದಲ್ಲಿ ಪಿಸುಕಿಯೇ ಮಾಡದೆ –ವಜ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಕಡೆದು ನಿಲ್ಲಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.