Hindi Translationदेखो सखी, वह सबके पतियों की भाँति नहीं है,
मेरे पति चक्कर नहीं लगाते
बनठन कर नहीं भटकते,
क्योंकि कूडलसंगमदेव ने मुझे अपने में छिपा लिया है ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Look, lady, he is not as others are:
My husband knows no action, nor
Dallies in acts of love!
For Lord Kūḍala Saṅgama hid me
Within Himself!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationமற்ற அனைவரின் கணவரைப்போன்று
இல்லை காண்பாய் என் கணவன்
கண்ணில் தென்படுவதில்லை தென்பட்டு அணிசெய்து
கொள்வதில்லை. கூடல சங்கமதேவன்
தன் அகத்தே ஒளித்து வைத்துக் கொண்டான்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationఅందరివలె కాడమ్మా నా ప్రియుడు చూడమా;
చేరరాడు వచ్చి సింగారము చేయబోడు;
సంగడు తనలో నన్ను దాచుకొనె నమ్మా
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಿಯ ಐಕ್ಯಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಶರಣಸತಿ-ಲಿಂಗಪತಿ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಲೋಕದ ಗಂಡ(ಸ)ರು ಒಂದು ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಒಲಿಸಲೆಂದು –ಅವಳ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳುವುದೇನು, ಅವಳ ಹಿಂದೆ ಮುಂದೆ ಸುಳಿದಾಡುವುದೇನು, ಶೃಂಗಾರಭಾವಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವುದೇನು –ತಾವೂ ಧಾವಂತಪಟ್ಟು ಆ ಹೆಣ್ಣಿಗೂ ಆತಂಕ ಉಂಟುಮಾಡುವುದೇನು ! ಇಷ್ಟೆಲ್ಲವಾಗಿ ಒಲಿದು ಒಲಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಅವಳನ್ನು ಅಗಲುವುದೇನು, ತಾಪಕ್ಕೆ ಗುರಿಮಾಡುವುದೇನು ! ಇದು ಪ್ರೇಮವೇ ? ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ :
“ಶಿವನು ನನ್ನನ್ನು ಪ್ರೇಮಿಸುವ ಮುನ್ನ ರೂಢಿಯ ಗಂಡರಂತೆ ಘಾಸಿಪಡಿಸಲಿಲ್ಲ, ಪ್ರೇಮಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಒಂದರೆಕ್ಷಣವೂ ಅಗಲಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನನ್ನು ತನ್ನೆದೆಯಲ್ಲಿ ಅವುಚಿಟ್ಟುಕೊಂಡ”-ಎಂದು.
ಬಸವಣ್ಣನವರ ಈ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಳಗೂ ಹೊರಗೂ ಆವರಿಸಿರುವ ಶಿವನಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಗಾಢವಾಗಿ ಲೀನವಾಗಿದ್ದರೆಂಬುದರ ಒಂದು ಮುದ್ದಾದ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
“ಎಲ್ಲ ಗಂಡರ ಪರಿಯಂತಲ್ಲ ನೋಡವ್ವಾ ನಮ್ಮ ನಲ್ಲ” ಎಂಬ ಮಾತಿನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಈ ವಚನ –ಮುದ್ದು ಹೆಂಡತಿಯೊಬ್ಬಳು ಆ ಗಂಡನಿಂದ ಪಡೆದ ಸುಖವನ್ನು ತನ್ನ ಗೆಳತಿಯೊಡನೆ ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಸುಖಿಸುವ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿದ್ದು ಬಹಳ ರಮ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಇದರ ಬೆಡಗನ್ನು ಈ ಮುಂದಿನಂತೆ ಬಿಡಿಸಬಹುದು : ಎಲ್ಲ ದೇವರುಗಳೂ ಉತ್ಸವಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಬೀದಿಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ಮೆರೆದು ಭಕ್ತರ ಮನವನ್ನು ಸೂರೆಗೊಂಡರೆ -ಫಳಫಳನೆ ಹೊಳೆಯುವ ಇಷ್ಟಲಿಂಗವು ಭಕ್ತನ ಅಂಗೈಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲೇ ತನ್ನ ಭಕ್ತನ ಬಿಂಬವನ್ನು ಮಾರ್ಪೊಳಿಸಿಕೊಂಡು ಅವನನ್ನು ಅದು ಒಳಗೊಳ್ಳುವುದು –ಎಂಬಂತೆ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.