ಇಂದು ನಾಳೆ ಮುಕ್ತಿಯ ಪಡೆವೆನೆಂಬ ಶಿಷ್ಯಂಗೆ
ಮುಂದಳ ಮುಕ್ತಿಯ ತೋರಿಹೆನೆಂಬ ಗುರುಗಳ ನೋಡಿರೆ!
ಹೋಮ, ನೇಮ, ಜಪ, ತಪಗಳ ಮಾಡಿ ತಾನುಂಡು
ಫಲವುಂಟೆಂದ ಗುರು ಹುಸಿದು ಸತ್ತ, ಶಿಷ್ಯ ಹಸಿದು ಸತ್ತ.
ಹಿಂದಣ ಕಥೆಯ ಹೇಳುವಾತ ಹೆಡ್ಡ,
ಮುಂದಣ ಕಥೆಯ ಹೇಳುವಾತ ಮೂಢ,
ಇಂದಿನ ಘನವ ಹೇಳುವಾತನೆ ಹಿರಿಯನಯ್ಯಾ.
ತಾ ಹುಟ್ಟಿದಂದೆ ಯುಗಜುಗಂಗಳು ಹುಟ್ಟಿದವು,
ತಾನಳಿದಲ್ಲೆ ಯುಗಜುಗಂಗಳಳಿದವು.
ತನ್ನ ನೇತ್ರಕ್ಕಿಂಪಾದುದೆ ಸುವರ್ಣಸುವಸ್ತು,
ತನ್ನ ಶ್ರೋತಕ್ಕೆ ಸೊಂಪಾದುದೆ ವೇದಶಾಸ್ತ್ರ, ಪುರಾಣ.
ತನ್ನ ಘ್ರಾಣಕ್ಕಿಂಪಾದುದೆ ಪರಿಮಳ,
ತನ್ನ ಜಿಹ್ವೆಗಿಂಪಾದುದೆ ರುಚಿ,
ತನ್ನ ಮನ ಮುಳುಗಿದುದೆ ಲಿಂಗ.
ತನ್ನ ನೆತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸತ್ಯರ್ಲೋಕ,
ಪಾದದಲ್ಲಿ ಪಾತಾಳಲೋಕ,
ನಡುವೆ ಹನ್ನೆರಡು ಲೋಕ.
ಅಂಡಜ ಪಿಂಡಜ ಉದ್ಭಿಜ ಜರಾಯುಜವೆಂಬ
ಎಂಬತ್ತು ನಾಲ್ಕುಲಕ್ಷ ಜೀವರಾಶಿಗಳು.
ತನ್ನಲ್ಲಿ ಕಾಯವು, ತನ್ನಲ್ಲಿ ಜೀವವು,
ತನ್ನಲ್ಲಿ ಪುಣ್ಯವು,
ತನ್ನಲ್ಲಿ ಪಾಪವು, ತನ್ನಲ್ಲಿ ಶಬ್ದವು,
ತನ್ನಲ್ಲಿ ನಿಶ್ಯಬ್ಧವು.
ಒಂದು ಒಡಲೆಂಬ ಊರಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ಶಿವಾಲಯವು.
ಆ ಶಿವಾಲಯದ ಶಿಖರದ ಮೇಲೆ ಶಿವಲಿಂಗದೇವರು.
ಪೂರ್ವಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರಾದಿತ್ಯರು,
ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪರಶಿವನು,
ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಹೇಶ್ವರನು,
ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ರುದ್ರನು,
ಇಂತೀ ಪಂಚೈವರ ಮನದ ಕೊನೆಯ
ಕೀಲಿನ ಸಂಚವನರಿದು,
ತುರ್ಯಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ನಿಲಿಸಿ ಒಡಲುವಿಡಿದು
ಕಾಂಬುದೆ ಉಪಮೆ.
ಈ ಘಟದೇವತೆಯ ಸಟೆಯೆಂದು ಬಿಸುಟು
ಮುಂದೆ ತಾ ದಿಟವಪ್ಪುದಿನ್ನೆಲ್ಲಿಯದೊ?
ಪೃಥ್ವಿಯಳಿದಂದೆ ಭೋಗಾದಿ ಭೋಗಂಗಳಳಿದವು.
ಅಪ್ಪುವಳಿದಂದೆ ಮಾಯಾಮೋಹಾದಿಗಳಳಿದವು.
ತೇಜವಳಿದಂದೆ ಹಸಿವು ತೃಷೆಗಳಳಿದವು.
ವಾಯುವಳಿದಂದೆ ನಡೆನುಡಿ ಚೈತನ್ಯಂಗಳಳಿದವು.
ಆಕಾಶವಳಿದಂದೆ ಅವು
ಅಲ್ಲಿಯೆ ಲೀಯವಾಯಿತ್ತು.
ಇದು ಕಾರಣ ಉರಿಕೊಂಡ
ಕರ್ಪುರದ ಕರಿ ಕಂಡವರುಂಟೆ?
ಅಪ್ಪುವುಂಡ ಉಪ್ಪಿನ ಹರಳ
ಮರಳಿ ಹೊರೆಯ ಕಟ್ಟಿ ಹೊತ್ತವರುಂಟೆ?
ವಾಯುಕೊಂಡ ಜ್ಯೋತಿಯ ಬೆಳಗ ಕಂಡವರುಂಟೆ?
ಹರಿ ಬ್ರಹ್ಮಾದಿಗಳ್ಗೆಯು ಕಾಣಬಾರದಾಗಿ.
ಮಣ್ಣಿನ ಸಾರಾಯದಿಂದ ಮರನುತ್ಪತ್ಯ.
ಮರದ ಸಾರಾಯದಿಂದ ಎಲೆಯುತ್ಪತ್ಯ.
ಎಲೆಯ ಸಾರಾಯದಿಂದ ಹೂವ ಉತ್ಪತ್ಯ.
ಹೂವ ಸಾರಾಯದಿಂದ ಕಾಯಿ ಉತ್ಪತ್ಯ.
ಕಾಯ ಸಾರಾಯದಿಂದ ಹಣ್ಣು ಉತ್ಪತ್ಯ.
ಹಣ್ಣಿನ ಸಾರಾಯದಿಂದ ರುಚಿ ಉತ್ಪತ್ಯ.
ರುಚಿಯಿಂದತ್ತ ಇಲ್ಲವೆಂಬ ತತ್ತ್ವ.
ಮಣ್ಣು ಮರನು ಅಳಿ
ಬಳಿಕ ಬೇರೆ ರುಚಿಯಿಪ್ಪ ಠಾವುಂಟೆ?
ದೇಹವಳಿದ ಬಳಿಕ ಪ್ರಾಣವಿಪ್ಪುದಕ್ಕೆ
ಠಾವುಂಟೆ? ಇಲ್ಲವಾಗಿ;
ಇದು ಕಾರಣ, ಗುಹೇಶ್ವರನೆಂಬ
ಲಿಂಗವ ಒಡಲು ವಿಡಿದು ಕಂಡೆ ಕಾಣಾ,
ಸಿದ್ಧರಾಮಯ್ಯ.
Transliteration Indu nāḷe muktiya paḍevenemba śiṣyaṅge
mundaḷa muktiya tōrihenemba gurugaḷa nōḍire!
Hōma, nēma, japa, tapagaḷa māḍi tānuṇḍu
phalavuṇṭenda guru husidu satta, śiṣya hasidu satta.
Hindaṇa katheya hēḷuvāta heḍḍa,
mundaṇa katheya hēḷuvāta mūḍha,
indina ghanava hēḷuvātane hiriyanayyā.
Tā huṭṭidande yugajugaṅgaḷu huṭṭidavu,
tānaḷidalle yugajugaṅgaḷaḷidavu.
Tanna nētrakkimpādude suvarṇasuvastu,
tanna śrōtakke sompādude vēdaśāstra, purāṇa.
Tanna ghrāṇakkimpādude parimaḷa,
tanna jihvegimpādude ruci,
Tanna mana muḷugidude liṅga.
Tanna nettiyalli satyarlōka,
pādadalli pātāḷalōka,
naḍuve hanneraḍu lōka.
Aṇḍaja piṇḍaja udbhija jarāyujavemba
embattu nālkulakṣa jīvarāśigaḷu.
Tannalli kāyavu, tannalli jīvavu,
tannalli puṇyavu,
tannalli pāpavu, tannalli śabdavu,
tannalli niśyabdhavu.
Ondu oḍalemba ūralli ombattu śivālayavu.
Ā śivālayada śikharada mēle śivaliṅgadēvaru.
Pūrvabhāgadalli candrādityaru,
paścima bhāgadalli paraśivanu,
Uttara bhāgadalli mahēśvaranu,
dakṣiṇa bhāgadalli rudranu,
intī pan̄caivara manada koneya
kīlina san̄cavanaridu,
turyāvastheyalli nilisi oḍaluviḍidu
kāmbude upame.
Ī ghaṭadēvateya saṭeyendu bisuṭu
munde tā diṭavappudinnelliyado?
Pr̥thviyaḷidande bhōgādi bhōgaṅgaḷaḷidavu.
Appuvaḷidande māyāmōhādigaḷaḷidavu.
Tējavaḷidande hasivu tr̥ṣegaḷaḷidavu.
Vāyuvaḷidande naḍenuḍi caitan'yaṅgaḷaḷidavu.
Ākāśavaḷidande avu
alliye līyavāyittu.Idu kāraṇa urikoṇḍa
karpurada kari kaṇḍavaruṇṭe?
Appuvuṇḍa uppina haraḷa
maraḷi horeya kaṭṭi hottavaruṇṭe?
Vāyukoṇḍa jyōtiya beḷaga kaṇḍavaruṇṭe?
Hari brahmādigaḷgeyu kāṇabāradāgi.
Maṇṇina sārāyadinda maranutpatya.
Marada sārāyadinda eleyutpatya.
Eleya sārāyadinda hūva utpatya.
Hūva sārāyadinda kāyi utpatya.
Kāya sārāyadinda haṇṇu utpatya.
Haṇṇina sārāyadinda ruci utpatya.
Ruciyindatta illavemba tattva.
Maṇṇu maranu aḷi
Baḷika bēre ruciyippa ṭhāvuṇṭe?
Dēhavaḷida baḷika prāṇavippudakke
ṭhāvuṇṭe? Illavāgi;
idu kāraṇa, guhēśvaranemba
liṅgava oḍalu viḍidu kaṇḍe kāṇā,
sid'dharāmayya
Hindi Translation आज कल मुक्ति पाऊँगा कहे शिष्य को
आगे मुक्ति दिखाऊँगा कहे गुरु को दिखिये ।
होम-नेम-जप-तप कर खुद खाकर
फल मिलेगा कहे गुरु झूठ कह मरा,शिष्य भूखे मरा।
पुरानी कथा कहनेवाला मूर्ख,आगे की कथा करहनेवाला मूढ़,
आज का घन कहनेवाला ही बडा है।
खुद जनमें दिन ही युगजुग पैदा हुए।
खुद मिटने पर युगजुग मिटे ।
अपने नेत्र मधुर हुए सुवर्ण सुवस्तु,
अपने कर्ण को सुंदर हुए वेदशास्त्र, पुराण।
अपने घ्राण का मधुर हुआ परिमल,
अपनी जिह्वा को मधुर हुआ ही रुचि,
अपना मन डूबा हुआ ही लिंग।
अपने शिखर में सत्यलोक, पाद में पाताल लोक
बीच में बारह लोक।
अंडज, पिंडज, उद्भिज जरायुज जैसे
चौरासी लाख जीवराशी ।
अपने में शरीर, अपने में जीव, अपने में पुण्य,
अपने में पाप, अपने में शब्द, अपने में निश्यब्द ।
एक शरीर जैसे गाँव में नौ शिवालय
उस शिवालय के शिखर पर शिवलिंग देव
पूर्वभाग में चंद्रादित्य, पश्चिम भाग में परशिव
उत्तर भाग में महेश्वर, दक्षिण भाग में रुद्र,
ऐसे पंचैवों के मन के नोक प्राणवायु का मर्म जानकर
तुर्यावस्या में रोके शरीर पकडे देखना ही उपमा।
इस घट देवता के झूठ कहे फेंके आगे खुद
सच कहाँ का है?
पृथ्वी मिटे दिन भोगादि भोग मिटे ।
जल मिटे दिन माया मोहादि मिटे।
तेज मिटे दिन भूख तृषा मिटे
वायु मिटे दिन बोल चाल चैतन्य मिटे ।
आकाश मिटे दिन वे ही लीन हुए थे।
इस कारण जले कपूर का कालिख देखे कौन?
जल में मिले नमक फिर डेर बाँध ढोते हुए को देखा किसने?
वायु लिये ज्योति का प्रकाश देखा किसी ने?
हरिब्रह्मादियों को न दिखाने जैसे
मिट्टी के सार से पेड पैदा हुआ ।
पेड के सार से पत्ते पैदा हुए।
पत्ते के सार से फूल पैदा हुए ।
फूल के सार से कच्चा फल पैदा हुए ।
कच्चे फल के सार से पका फल पैदा हुए ।
पके फल के सार से रुचि पैदा हुई।
रुचि से उधर उधर नहीं जैसे तत्व ।
मिट्टी पेड मिटने के बाद दूसरी रूचि रहने की जगह है क्या?
देह मिटने के बाद प्राण रहने की जगह है क्या? नहीं होने से
इस कारण गुहेश्वर जैसे लिंग का शरीर पकडे दिखा देखा सिद्धरामय्या ।
Translated by: Eswara Sharma M and Govindarao B N
