Hindi Translationराजा को देख कोई अपने पति को भूले,
तो पेड पर चढ़कर हाथ छोड़ने की भाँति है ।
वह इहलोक से दूर और परलोक से भी दूर होगी ।
इसलिए कि मम कूडलसंगमदेव जंगममुखी लिंग है॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation If, seeing the king, one should forget
One's husband, it's climbing a tree
And letting go the hand!
One's equally cut off
From the world and the next!
Because our Lord Kūḍala Saṅgama
Is Liṅga with a Jaṅgama's face.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஅரசனைக் கண்டு தன் கணவனை மறப்பின்
மரத்திலேறி கைவிட்டதைப் போல ஆயிற்று
இம்மைக்கும் தொலைவு, மறுமைக்கும் தொலைவு
நம் கூடல சங்கமதேவன்
ஜங்கமத்தின் முகமாக உள்ள இலிங்கமாக உள்ளான் ஐயனே!
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationరాజును చూచి తన మగని మఱచిన
చెట్టునెక్కి చెయితప్పినట్లగునయ్యా
ఇహలోకమునకూ లేదు పరలోకమునకూ లేదు
మా కూడల సంగమదేవుడు
జంగమముఖ లింగుడయ్యె గాన.
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಭಕ್ತನ ಭಕ್ತಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಲಿಂಗ-ಜಂಗಮ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಇಹಲೋಕ = ; ಪರಲೋಕ = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕುಂಕುಮ ಕಸ್ತೂರಿಯನ್ನು ಪೂಸಿಕೊಂಡು ಶೃಂಗಾರ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಆನೆಯನ್ನೇರಿಕೊಂಡು ತನ್ನ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಮೆರವಣಿಗೆ ಹೋದ ಒಬ್ಬ ರಾಜಕುಮಾರನನ್ನು ಕಂಡ ಮರುಳಿಯೊಬ್ಬಳು-ಅಂದಿನಿಂದ ಗಂಡನನ್ನೇ ಕಡೆಗಣಿಸಿಬಿಟ್ಟಳು. ಸದಾಕಾಲ ಆ ರಾಜಕುಮಾರನನ್ನೇ ಧ್ಯಾನಮಾಡಲಾರಂಭಿಸಿದಳು. ರಾಜಕುಮರನಿಗೋ ಇವಳಂಥವರು ಸಾವಿರ ಜನ. ಅವನು ಅವಳನ್ನು ಹುಲ್ಲುಕಡ್ಡಿಗೂ ಸಮ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಅವಳ ಗಂಡ ಇನ್ನೊಬ್ಬಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾದ. ಈ ಮರುಳಿಗೆ ಇತ್ತ (ಮನೆಯ) ಗಂಡನೂ ಇಲ್ಲ, ಅತ್ತ ರಾಜಕುಮಾರನೂ ಇಲ್ಲ. ಮತ್ತು ಮರವನ್ನು ಏರುವವನು ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಆ ಮರವನ್ನು ಕೈಬಿಡಬಾರದು-ಬಿಟ್ಟರೆ ಬಿದ್ದು ಸಾಯುವನು.
ಎಂಬ ಈ ಎರಡು ಉಪಮಾನಗಳಿಂದ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಭಕ್ತನು ಜಂಗಮವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು (ಕೇವಲ)ಲಿಂಗಾಸಕ್ತನಾಗಬಾರದು ಎಂದೂ, ಅವನನ್ನು ಸದಾ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಆಶ್ರಯಿಸಿರಬೇಕೆಂದೂ ಹೇಳುತ್ತಿರುವರು ಬಸವಣ್ಣನವರು. (ಪುರುಷ : ಗಂಡ)
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.