Hindi Translationतुम सकल व निष्कल के संगम हो
सकल तुम ही हो, निष्कल तुम ही हो देव
विश्वतचुक्षु तुम ही हो देव,
विश्व्तोमुख तुम ही हो देव,
विश्वतःपाद तुम ही हो देव,
विश्व्तोबाहु तुम ही हो देव,
कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Embracing form and formlessness,
Thou art the Form, O God; Thou art
Also the formlessness.
Thou art the universal eye, O God; Thou art
The universal face, Thou art
The arms of the universe, O Lord
Kūḍala Saṅgama!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஅகண்டமாக, முழுமையாக நீ இலங்குவதால்
அகண்டம் நீ முழுமையும் நீ காணாய்
“விச்வதசக்ஷு நீயே இறைவனே, விச்வதோமுக”
நீயே இறைவனே விச்வதோ பாஹு நீயே
இறைவனே, கூடல சங்கமதேவனே
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಶಿವನೇ, ನೀನು ಸಾಕಾರದಲ್ಲೂ ನಿರಾಕಾರದಲ್ಲೂ ಇರುವೆಯಾಗಿ-ನೀನು ಸಾಕಾರನೂ ಹೌದು, ನಿರಾಕಾರನೂ ಹೌದು, ಸಾಕಾರದ ಕಣ್ಣು ನೀನೇ, ನಿರಾಕಾರದ ಜ್ಞಾನ ನೀನೇ; ಸಾಕಾರದ ಮುಖ ನೀನೇ, ನಿರಾಕಾರದ ಪ್ರಾಣ ನೀನೇ; ಸಾಕಾರದ ಬಾಹು ನೀನೇ. ನಿರಾಕಾರದ ಶಕ್ತಿ ನೀನೇ. ಸಾಕಾರದ ಪಾದ ನೀನೇ. ನಿರಾಕಾರದ ಆಧಾರ ನೀನೇ; ವಿಶ್ವತಶ್ಚಕ್ಷುರುತ ವಿಶ್ವತೋಮುಖೋ ವಿಶ್ವತೋಬಾಹುರುತ ವಿಶ್ವತಸ್ಪಾತ್ ನೀನೆ ಶಿವನೇ-ಎಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಶಿವೋಪಾಸನೆಯ ಸಾಕಾರನಿರಾಕಾರ ಎರಡೂ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಸಮಂಜಸವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಿರುವರು.
ಇಸ್ಲಾಂ ಮುಂತಾದ ಕೆಲವು ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ-ಅಷ್ಟೇಕೆ ವೇದಗಳನ್ನೇ ಆಧಾರವಾಗಿ ಉಳ್ಳ ಆರ್ಯ ಸಮಾಜದ ಪ್ರಕಾರ ದೇವರಿರುವನಾದರೂ ಅವನು ನಿರಾಕಾರ-ಆ ಕುರಿತು ವಿಗ್ರಹಾರಾಧನೆ ನಿಷಿದ್ಧ. ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದಷ್ಟು ಈಚೆಗಿನ ಬ್ರಹ್ಮಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ದೇವರು ನಿರಾಕಾರನೋ ಸಾಕಾರನೋ ಎಂಬ ಜಿಜ್ಞಾಸೆ ಹುಟ್ಟಿ-ಪೂಜಾವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯವೇರ್ಪಟ್ಟು-ಆ ಸಮಾಜ ಹಲವು ಶಾಖೆಗಳಾಗಿ ಒಡೆದು ಹೋಯಿತು. ಆ ಕಾಲಕ್ಕೆ ದೇವರು ನಿರಾಕಾರನೂ ಹೌದು ಸಾಕಾರನೂ ಹೌದು ಎಂದು ಸುವರ್ಣ ಮಧ್ಯಮ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಪುನಃ ಪ್ರವರ್ತಿಸಿದವರು ಶ್ರೀರಾಮಕೃಷ್ಣ ಪರಮಹಂಸರು. ಇಂಥದೊಂದು ಸಮನ್ವಯದೃಷ್ಟಿ ಬಸವಣ್ಣನವರಲ್ಲಿ ಸದೃಢವಾಗಿದ್ದುದು ಆದರಣೀಯವಾಗಿದೆ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
