Hindi Translationशून्य और वंध्या का एक पुत्र पैदा हुआ
वह मेरा महाजन बना,
वह मेरे धन का स्वामी बना,
मेरे आर्जित एक-मन पर
बिना बिछुडे मोहित हुआ ।
कूडलसंगमदेव सा पुत्र पैदा होने पर
काया माता, जीव पिता बनकर
जैसे मैंने रखा वैसे रहा ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation When a eunuch and barren dame
Begot a son, he became my creditor,
The master of my wealth.
He fell unseparably in love
With that one mind which I had earned.
When a son like Lord Kūḍala Saṅgama is born,
He lives with body as mother, soul as father
As I shall make Him be.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil TranslationTranslated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationగొడ్రాలికి కొడుకొకడు పుట్టె;
వాడు నా ధనమునకు ప్రభుడయ్యె;
నే గడిరచు నేకాగ్రత సడలక మోహితుడనైతి
సంగని యంతటి సుతుడు పుట్టినా, తల్లిjైు
ప్రాణమే తండ్రిjైు నే జెప్పినట్లుండునయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಶರಣನ ಐಕ್ಯಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಜಂಗಮ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನತತ್ತ್ವಾತೀತರಾದ ಪರಶಿವ ಮತ್ತು ಚಿತ್ಶಕ್ತಿಯರ ಪ್ರತಿರೂಪವಾದ ಗುರುಶಿಷ್ಯರ ಹಸ್ತಮಸ್ತಕ ಸಂಯೋಗದಿಂದ ನಿಷ್ಪತ್ತಿಯಾದ ಇಷ್ಟಲಿಂಗದ ರಹಸ್ಯವನ್ನು ಕುರಿತು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಪ್ರವಚಿಸುತ್ತಿರುವರು.
“ಧರಿಸಿದ ಇಷ್ಟಲಿಂಗವು ನನ್ನ ಋಣ(ಜವಾಬ್ದಾರಿ)ರೂಪವಾದ ದಾಸೋಹಕ್ಕೆ, ಧನರೂಪವಾದ ಕಾಯಕಕ್ಕೆ ಒಡೆಯನಾದ. ಮತ್ತು ಸಾಧಿಸಿದ ಏಕಾಗ್ರ ಮನ(ಒಮ್ಮನ)ಸ್ಸಿಗೂ ಅಗಲದ ಇನಿಯನಾದ. ಕೂಡಲ ಸಂಗಮನಂಥ ಈ ಇಷ್ಟಲಿಂಗಪುತ್ರನು ನನಗೆ ಲಭಿಸಿದರೆ ಅವನಿಗೆ ನನ್ನ ದೇಹವೇ ತಾಯಾಗಿ ನನ್ನ ಜೀವವೇ ತಂದೆಯಾಗಿ ಅವನು ನನ್ನ ಪ್ರಾಣಲಿಂಗವಾಗಿ-ನಾನು ದೇಹದಲ್ಲಿರಿಸಿದರೆ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣದಲ್ಲಿರಿಸಿದರೆ ಪ್ರಾಣದಲ್ಲಿ-ಒಳಗೂ ಹೊರಗೂ ಏಕವಾಗಿ ನನಗೆ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಾಗಿರುವನು”ಎನ್ನುತ್ತಿರುವರು ಬಸವಣ್ಣನವರು.
ಇಷ್ಟಲಿಂಗದ ಬಾಹ್ಯೋಪಾಸನೆಯು ಮಾನಸಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ಅರಳಿ ಪ್ರಾಣಲಿಂಗವಾಗಿ ಫಲಿಸುವುದೆಂಬುದು ತಾತ್ಪರ್ಯ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.