Hindi Translationशांत निलय में शस्त्र लाकर
उसे कैसे शांति दूँ?
बाजार वेश्या के लिए शस्त्र
साध्या हो सकता है?
कूडलसंगमदेव का महत्व
सब के लिए साद्य नहीं
हो सकता ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation By bringing a weapon to a peaceful house
How can you bring it peace ?
A harlot from a market stall
Can wield a weapon, pray ?
Not all can claim to know
The glory of Lord
Kūḍala Saṅgama.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஅமைதி நிறைந்த இல்லிலே ஈட்டி வந்தது போல
இதனை எங்ஙனம் பொறுப்பேன்?
சந்தையிலே குடிலிலுள்ள விலைமகளுக்கு ஈட்டி சரியாமோ?
கூடல சங்கம தேவனின் சீர்மை
யாராலும் அளவிடவியலுமோ!!
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಅಳವಡದು = ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳು, ಸರಿಯಾಗು; ಕೊಂತ = ಒಂದು ಆಯುಧ; ಮಹತ್ತು = ; ಸಂತ = ಮುನಿ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಇರಬಾರದವರ ಎದೆಯ ಮೇಲೆ ಲಿಂಗವಿದ್ದರೆ-ಅದು ಅನರ್ಥಕಾರಿಯಾಗುವುದೆಂಬುದನ್ನು ಸುಂದರವಾದೊಂದು ಉಪಮಾನದಿಂದ-ಬಿಡಿಸಿ ಹೇಳಬಹುದಾದುದಕ್ಕಿಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ-ಧ್ವನಿಸಲಾಗಿದೆ ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ.
ಕುಂತಾಯುಧವೊಂದು ಮಹಾಯುಧ, ಅದನ್ನು ಮಹಾವೀರರು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಬಲ್ಲರು ರಣರಂಗದಲ್ಲಿ ಶತ್ರು ಸಂಹಾರಕ್ಕೆ. ಅಂಥ ಕುಂತಮಹಾಯುಧ ಸೂಳೆಯ ಮನೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಇರುವುದಾದರೆ-ಅಥವಾ ಯಾರಾದರೂ ಅಲ್ಲಿಗೆ ತಂದಿಡುವುದಾದರೆ-ಅದು ಆ ಸೂಳೆಯ ಮನೆಗೆ ಬರುವ ಲಫಂಗರ ಲಂಪಟರ ಪರಸ್ಪರ ಹೊಡೆದಾಟಕ್ಕೆ ಬಳಕೆಯಾಗಿ-ಆ ಸೂಳೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಭಯಭೀತಿಯುಂಟಾಗಿ-ಅವಳಲ್ಲಿಗೆ ಗಿರಾಕಿಗಳೇ ಬರದಂತಾಗಿ ಅವಳಿಗೆ ನಷ್ಟವೇ ಆಗುವುದು.
ಹಾಗೆಯೇ ಲಿಂಗವು ನಿಷ್ಠಾವಂತರಿಗೆ ಇಂದ್ರಿಯಜಯವನ್ನೂ ಮೋಕ್ಷಶ್ರೀಯನ್ನೂ ಗೆದ್ದುಕೊಡುವುದು-ಅಯೋಗ್ಯರಿಗೆ ಅನಾಹುತವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವುದೆಂಬುದು ಈ ವಚನದ ತಾತ್ಪರ್ಯ.
ವೇಶ್ಯಾಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ನಿಕೃಷ್ಟದರ್ಜೆಯವಳು ಗುಡಿಸಿಲ ಸೂಳೆ. ಇಂಥ ಕ್ಷುದ್ರಳ ಮನೆಯ ಕುಂತಾಯುಧದಂತೆ-ಏಕಾಗ್ರವಿಲ್ಲದ ನಾಮಧಾರೀ ಕ್ಷುದ್ರಲಿಂಗಾಯತನ ಎದೆಯ ಮೇಲಣ ಲಿಂಗವು-ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಕಡಿದಾಡಲು ಬಳಸುವ ಒಂದು ಅಸ್ತ್ರವಾಗುವುದೆಂಬುದನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಬಗೆಯಾದ ಸ್ವಾರ್ಥ ಸಾಧನೆಗೆ ಹಿಂಸೆಗೆ ಜಾತೀಯತೆಗೆ ಸಾಧನವಲ್ಲ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಕಟ್ಟಬೇಕೆಂದು ಕಲ್ಪಸಿಕೊಂಡ ಲಿಂಗ.
ಈ ಮೇಲಣ ವಿವರಣೆ ವಚನದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ವಾಕ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಲ್ಲುವುದು, ಇನ್ನು ವಚನದ ಮೊದಲನೇ ವಾಕ್ಯಕ್ಕೆ ವಿವರಣೆ ಈ ಮುಂದಿನಂತಿದೆ : ಲಿಂಗಧಾರಣೆಯು ನಿಷ್ಠೆ-ಸಾಧನೆಗಳ ಸಜ್ಜಿಲ್ಲದೆ ಉದ್ದೇಶಾಂತರಗಳಿಂದಾಗಿಯೋ, ಬಲತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿಯೋ, ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿಯೋ ಆದುದಾದರೆ ಅದರಿಂದ ಲಿಂಗಧರಿಸಿದವನು ಹಿಂದಿದ್ದ ಧರ್ಮದ ಯತ್ ಕಿಂಚಿತ್ ನೆಮ್ಮದಿಯಿಂದಲೂ ವಂಚಿತನಾಗಿ, ಹೊಸ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿಯೂ ನೆಲೆಗಾಣದೆ ಹಾಳಾಗುವನೆಂಬ ಒಂದು ಗಂಭೀರ ವಿವೇಚನೆಯಿದೆ-ಈ ಮೊದಲ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ,
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
