Hindi Translationस्वजनों ने प्रेम वश बारंबार प्रशंसा कर
मुझे स्वर्ण शूल पर चढाया।
मेरी प्रशंसा मुझे छेदकर पार होगई
हाय, मैं व्यथित हुआ, सह नहीं सकता,
स्वामी तव सम्मान सान-धरी तलवार सा भेद रहा है ।
हाय, मैं व्यथित हुआ, सह नहीं सकता,
कूडलसंगमदेव, तुम मेरे हितैषी हो तो,
कृपया मेरी प्रशंसा रोको ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation With praise on praise, mine own
From sheer love stabbed me
with the spears of gold!
This praise of me enfolds me round and round!
Lord, your regard, alas!
Has smitten me like a whetted sword!
Oh, oh! I'm hurt,
I cannot bear it any more!
O Kūḍala Saṅgama Lord,
If you do love me, come between
And bar this praise,O merciful!Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil TranslationTranslated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationపొగడి పొగడి నావారు నన్ను పొన్ను శూలమున
కెత్తిరి ఈ పొగడ్తలే రెండుగా చీల్చెనయ్యా నన్ను
పదను కత్తిjైు నీ మన్ననయె
ననుతా కెనయ్యా, నొచ్చితి సైరింపలేను
కూడల సంగమదేవ ధర్మజ్ఞ
నా మేలు కోరెద వేని యీ పొగడ్తలకు
అడ్డుపడ రావయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu Translationخوشامدوں سے،مسلسل قصیدہ خوانی سے
طلائی دارپہ پہنچادیا ہےاپنوں نے
مگریہ دل کہ ہے مسرور اس ستائش سے
بنارہے ہیں نشانہ اسےخداوندا
یہ تیرےپیارتری چاہتوں کےتیروکماں
میں ڈرگیا ہوں کوئی بات سہہ نہیں سکتا
میرےعزیزمرے دیوا کوڈلا سنگا
تو پھرکرے نہ کوئی شخص میری تعریفیں
Translated by: Hameed Almas
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಹೊಗಳಿಕೆಯು ಹೊನ್ನಶೂಲ
ಹೊಗಳಿಕೆಯೆಂದರೆ ಯಾರಿಗೆ ತಾನೇ ಬೇಡ? ಹಿಂದಿನರಾಜ ಮಹಾರಾಜರುಗಳು ಹೊಗಳುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ತಮ್ಮ ಆಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಗಳು ಭಟ್ಟರನ್ನು (ವಂದಿ ಮಾಗಧರು) ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದನ್ನು ನಾವು ಓದಿಲ್ಲವೇ? ಹೀಗೆ ಹೊಗಳಿಕೆಯಿಂದ ಉಬ್ಬಿ ಹೋಗುವುದು ಮಾನವನ ಸ್ವಭಾವ. ಆದರೆ ಬಸವಣ್ಣನವರು ತಮ್ಮನ್ನು ಇತರರು ಪ್ರಶಂಸಿಸಿದಾಗ ಉಬ್ಬಿ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ತಟಸ್ಥರಾಗಿಯೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಜನರು ತಮ್ಮನ್ನು ಹೊಗಳಿ ಹೊಗಳಿ ಹೊನ್ನ ಶೂಲಕ್ಕೇರಿಸಿದರೆಂದು ವ್ಯಥೆಪಡುತ್ತಾರೆ. ಜನರು ಹೊಗಳುವುದೆಂದರೆ ಮನ್ನಣೆ ನೀಡುವುದೆಂದರೆ ಅವರಿಗೆ ಮಸೆದ ಕತ್ತಿಯಿಂದ ಇರಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹೊಗಳಿಕೆಯ ಕೂರಸಿಯಿಂದ ಘಾಸಿಯಾಗಿ ‘ಅಯ್ಯೋ? ನೊಂದೆನು ಸೈರಿಸಲಾರೆನು’ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವರೇನಾದರೂ ತಮಗೆ ಹಿತಬಯಸುವುದೇ ಆದರೆ ಆ ಹೊಗಳಿಕೆಯೆಂಬ ಮಸೆದ ಕತ್ತಿಯಿಂದ ತಮ್ಮನ್ನು ಪಾರು ಮಾಡುವಂತೆ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ. ‘........ ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ ನೀನೆನಗೊಳ್ಳಿದನಾದರೆ ಎನ್ನ ಹೊಗಳತೆಗಡ್ಡಬಾರಾಧರ್ಮೀ’.
- ಶ್ರೀ ತರಳಬಾಳು ಜಗದ್ಗುರು ಡಾ. ಶಿವಮೂರ್ತಿ ಶಿವಾಚಾರ್ಯ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿಗಳವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.